VİTAMİN D

D VİTAMİNİ NEDİR?

D vitamini, vücut için hayati bir vitamindir. Genellikle "güneş vitamini" olarak da bilinir, çünkü vücut güneş ışığına maruz kaldığında D vitamini üretir. D vitamini, kalsiyum ve fosfor emilimini arttırarak kemik sağlığı için önemlidir. Ayrıca kullanım sistemi sağlığı için de kritiktir ve birçok hastalık seyrinde yardımcı olabilir.

D vitamini, vücut yapısı olan D3 (kolekalsiferol) ve D2 (ergokalsiferol) olmak üzere iki formda bulunabilir. D3, güneş ışığına maruz kalındığında ciltte üretilen bir formdur. D2 ise, bazı bitkilerde ve mantarlarda doğal olarak bulunur.

D VİTAMİNİ KAYNAKLARI NELERDİR?

D vitamini yağlı balıklarda bol miktarda bulunurken, karaciğer, peynir, süt ve süt ürünlerinde de az miktarda bulunmaktadır.

D vitamini açısından zengin besinler arasında somon, sardalya, ton balığı, yumurta sarısı ve süt ürünleri bulunur. Bazı besinlere de D vitamini eklenir, örneğin bazı sütler D vitamini ile zenginleştirilir.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ

D vitamini eksikliği, kemik sağlığına etki ederek osteoporoz, osteomalazi, raşitizm gibi kemik yapısına neden olabilir. D vitamini, kalsiyum ve fosforun kemiklerde düzgün bir şekilde emilmesini sağlar. D vitamini eksikliğinde, kemikler daha kırılgan hale gelir ve kemik mineral yoğunluğu azalır.

D vitamini eksikliği olan kişiler, solunum yolu virüslerine, astım, grip ve solunum yolu düşmanlarına daha yatkındır.

Ayrıca, D vitamini eksikliği deposu, uyku ünitesi, yorgunluk, kas ağrıları, hafıza kaybı ve hatta kalp hastalığı ve kanser gibi diğer ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir.

Bu nedenle, D vitamininin yeterli olması önemlidir. D vitamini eksikliği şüphesi olan kullanıcının bir doktora başvurarak kan testi yaptırması ve gerekirse takviye almasını tavsiye ederiz.

D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNDE GÖRÜLEN HASTALIKLAR

1. Osteomalazi: D vitamini eksikliği, kemiklerin zayıflamasına ve yumuşamasına neden olabilir. Bu durum osteomalazi olarak adlandırılır.

2. Osteoporoz: Kemiklerin mineral atıklarının süreleri nedeniyle kırılgan hale gelmesine neden olur ve D vitamini eksikliği bu süre boyunca bulunabilir.

3. Raşitizm: Kemiklerin normal şekilde gelişmemesi nedeniyle kemik çapına verilen isimdir. Bu durum, çocuklarda genellikle D vitamini eksikliğine bağlıdır ve kemiklerin kalsiyum ve fosfor gibi mineralleri doğru şekilde emmesine engel olur. Raşitizm belirtileri arasında, kemiklerde bükülmeler, geride veya yumuşama, kas zayıflığı, gecikmiş diş çıkarma ve büyüme geriliği bulunur.

NEDEN D VİTAMİNİ ALMALIYIZ

1. Kemik sağlığı: D vitamini, kalsiyum ve fosfor emilimini hassas kemiklerin sağlığına yardımcı olur.

2. Bağışıklık sistemi: D vitamini eksikliği enfeksiyon riskini artırabilir.

3. Kalp sağlığı: Bazı çalışma, yeterli D vitamini ölçümlerinin kalp hastalığı riskini azaltabileceğini göstermektedir.

4. Kanser: Prostat ve meme kanseri riskini azalttığı gibi yüksek tansiyonun ayarlanmasın ve tip 2 diyabet tedavisinde rol oynamaktadır.

5. Depresyon: D vitamini eksikliği semptomları arttırabilir.

D VİTAMİNİ NE KADAR ALINMALI ?

Vücutta yeteri kadar olması için günde 15-20 dakika güneş ışığından faydalanmak yeterli olacaktır.

D vitaminine ihtiyaç yaş ilerledikçe artmaktadır.

Güneş ışığından yeteri kadar faydalanan bireyin günlük ihtiyacı 19-50 yaşına kadar 200 ünite olurken, 50 yaşından sonra 400 ünite, 70 yaşından sonra 600 ünite olabilmektedir.

Aşırı alındığında bulantı, kusma, kabızlık, halsizlik ve kilo kaybı şeklinde belirtiler görülebilir.

D VİTAMİNİNİN BESLENMEDEKİ ÖNEMİ

D vitamini önemli bir vitamindir ve beslenmemiz için gereklidir. D vitamini kalsiyum-fosfor emilimi ve kemik sağlığı için önemlidir.

D vitamini kemiklerin güçlü olmasını sağlarken, kandaki kalsiyum seviyesini ve kan basıncını ayarlamada da önemli rol oynar. Bağırsaklarda kalsiyum emilimini sağlar.

Bağışıklık sistemini güçlendirdiği için Gripal hastalıklardan korur. Tümör oluşumunun önlenmesinde rol alır. D vitamini kaslara güç verir ve performansı artırır bu yüzden sporcular için önemlidir.

D vitamini, güneş ışığından da elde edilebilir. Ancak güneş ışığından yeterli miktarda D vitamini almak zor olabilir, özellikle de kış penceresi ve bulutlu günlerde. Bu nedenle, D vitamini açısından zengin besinler tüketmek önemlidir.

SPORCULARDA D VİTAMİNİN ÖNEMİ

D vitamini, sporcular için önemli bir vitamindir. Sporcuların, kas fonksiyonlarının, kemik sağlığı ve tüketim sistemleri için yeterli D vitamini almaları gerekmektedir.

D vitamini, kemiklerin mineral miktarının artması ve kasılması ve kurtarılması için önemlidir. Ayrıca, D vitamini bağışıklık sistemi fonksiyonlarını düzenleyerek güvenlik risklerini de azaltır.

Sporcuların güneş ışığına maruz kalmaları ve D vitamini açısından zengin gıdaları tüketmeleri önerilir. Ancak, D vitamini takviyeleri, D vitamini muhafazalarını optimize etmek için bir seçenek olabilir. Sporcularda D vitamini eksikliğinin sık görülmesinden, D vitamini gözetiminin düzenli olarak kontrol edilmesi ve gerekirse takviye kullanılması önemlidir. Bununla birlikte, D vitamini takviyeleri kullanılmadan önce mutlaka doktora danışılması önerilir.

HASTALIKLARDA D VİTAMİNİ

OBEZİTE VE D VİTAMİNİ

D vitamini yağda çözünen bir vitamindir ve elde edilen yağ dokusu tarafından emilir. Obezite durumunda, yağ dokusu D vitamini emilimini olumsuz etkiler ve D vitamini seviyeleri düşebilir.

Obezite ile görülen D vitamini eksikliği, obezitenin başka sağlık sorunlarına da yol açabileceği gibi, obeziteye bağlı sağlık sorunlarının daha da kötüleşmesine neden olabilir. Örneğin, D vitamini eksikliği, obeziteye bağlı diyabet, kalp hastalıkları ve kemik sağlığı bozukluklarının risklerini korur.

D vitamini takviyeleri, obeziteye bağlı sağlık sorunlarının kalıntıları yardımcı olabilir. Ancak, D vitamini takviyelerinin kullanımı konusunda mutlaka bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

D vitamini alımını artırmak için somon, ton balığı, sardalye gibi yağlı balıklar, süt ve süt ürünleri, yumurta sarısı, mantar gibi D vitamininden zengin besinler tüketilerek, obezitede D vitamini korumasının korunmasına yardımcı olabilir.

KANSER VE D VİTAMİNİ

D vitamini, kanserle mücadelede potansiyel olarak faydalı olabilecek bir besin öğesidir.

Araştırmalar, D vitamini seviyeleri ile bazı kanser türleri arasında ters bir ilişki yürütmüştür. Yani D vitamini seviyeleri yeterli oldukça kanser görülme riski azalmaktadır. Özellikle D vitamini eksikliği olan meme, kolon, prostat, kanser ve cilt kanseri gibi kanser türleri daha sık görülür.

D vitamini takviyeleri konusunda da dikkatli olunması gerekmektedir. Yüksek dozda D vitamini takviyeleri sağlık sorunlarına yol açabilir, bu nedenle takviyelerin kullanımı konusunda mutlaka bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

DEPRESYON VE D VİTAMİNİ

D vitamini eksikliğinin ve diğer ruh sağlığı bozukluklarının ilettikleri yediricidir. D vitamini, beyindeki dopamin ve serotonin düzenleyicileri düzenleyen bir hormon olan 1,25 dihidroksivitamin D3 (1,25(OH)2D3) çıkışı için kullanılır. Bu nedenle, D vitamini eksikliği, beyindeki dopamin ve serotonin seviyelerinde düşüşün nedeni olarak tüketimi ve diğer ruh sağlığı sistemlerine yol açabilir.

DİYABET VE D VİTAMİNİ

Tip 2 diyabet, vücuttaki insülin hormonunun yeterince kullanılmaması veya yeterince üretememesi sonucunda oluşan bir metabolik sıvıdır. D vitamini, insülin salgılanmasını düzenleyici ve insülin direncini azaltan bir hormon olan 1,25-dihidroksivitamin D3 (1,25(OH)2D3) verimli için kullanılır.

D vitamini eksikliği tip 2 diyabet geliştirme riskini arttırmaktadır. Ayrıca, D vitamini takviyeleri ile kan şekeri düzeylerinin kontrolünün altına alındığı ve tip 2 diyabetin ilerlemesinin yavaşlatılabilmesini sağlayabilir. Bununla birlikte, D vitamini takviyelerinin tip 2 diyabetin davranışlarında veya tedavisinde tam olarak nasıl etki gösterdiği henüz tam olarak anlaşılamamıştır.

TANSİYON VE D VİTAMİNİ

D vitamini, tansiyonun hapsinde önemli bir rol oynayan bir hormondur. D vitamini eksikliği olan kısıtlamalar yüksek tansiyon riskini artırabilir. Bunun nedeni, D vitamini eksikliğinin kan damarlarının sertleşmesine ve dalgalanmasına neden gelmesidir.